Tina Turner: De Koningin van Rock-’n’-Roll

Tina Turner. Vroege Leven en Muzikale Beginjaren

Geboortenaam: Anna Mae Bullock
Geboren: 26 november 1939 – Nutbush, Tennessee
Overleden: 24 mei 2023 – Küsnacht, Zwitserland

Opgegroeid in een klein, gesegregeerd stadje in Tennessee, werd Tina’s jeugd gekenmerkt door tegenspoed, waaronder het verlaten worden door haar ouders en de vroege kennismaking met gospelmuziek in de kerk.

Eind jaren vijftig begon ze te zingen bij Ike Turner’s band, de Kings of Rhythm, en werd al snel de grootste publiekstrekker van de groep.

Tina Turner. Doorbraak: Ike & Tina Turner (1960–1976)

Tina nam haar artiestennaam aan als onderdeel van het duo Ike & Tina Turner, officieel gevormd in 1960.

Vroege hits:

• “A Fool in Love” (1960) – hun doorbraaksingle
• “It’s Gonna Work Out Fine”, “I Idolize You”, “River Deep – Mountain High” (geproduceerd door Phil Spector)

Hun liveoptredens waren explosief en zinderend, met Tina als frontvrouw vol elektrische energie, raspende zang en dynamische dansbewegingen.

✦ Proud Mary (1971)

• Een cover van het nummer van Creedence Clearwater Revival
• Werd hun kenmerkende hit
• Won een Grammy Award en vestigde Tina’s reputatie als een vocale grootmacht

Ondanks het succes leed Tina jarenlang onder fysiek en psychologisch misbruik door Ike, wat ze later onthulde in haar autobiografie I, Tina (1986). In 1976 verliet ze Ike met slechts 36 cent en een tankpas, waarmee ze hun persoonlijke en professionele relatie beëindigde.

Tina Turner. Heruitvinding en Solo-comeback (1980–1984)

Na jaren van worsteling — waaronder optredens in clubs, tv-shows en Las Vegas-residenties — begon Tina’s grote comeback begin jaren tachtig vorm te krijgen.

✦ Private Dancer (1984)

Een enorm internationaal succes

Verkocht wereldwijd meer dan 10 miljoen exemplaren

Bevatte hits als:

• “What’s Love Got to Do with It” – haar eerste en enige #1-hit in de Billboard Hot 100
• “Private Dancer”
• “Better Be Good to Me”
• “Let’s Stay Together” (cover van Al Green)

Het album herdefinieerde Tina als solo rock- en popartiest en leverde haar vier Grammy Awards op, waaronder Record of the Year.

Tina Turner. Supersterrendom en Acteerloopbaan (1985–1995)

Tina werd een wereldwijd icoon, stond aan het hoofd van stadiontours en beïnvloedde mode, muziek en de emancipatie van vrouwen.

✦ Opmerkelijke prestaties:

• Speelde de rol van Aunty Entity in Mad Max Beyond Thunderdome (1985), met hits als “We Don’t Need Another Hero”
• Bracht Break Every Rule (1986) en Foreign Affair (1989) uit, met daarop “The Best” – een nummer dat een van haar meest blijvende anthems werd
• Publiceerde haar bestverkopende memoires I, Tina
• Trok massaal publiek tijdens wereldtours — de Break Every Rule Tour bereikte meer dan 4 miljoen fans

Tegen de jaren ’90 was Turner volledig overgestapt van soul en R&B naar arena-rock supersterrendom, vaak vergeleken met Mick Jagger en Bruce Springsteen qua live-energie.

Tina Turner. Latere Carrière, Pensioen en Erfgoedprojecten (2000–2020)

✦ Twenty Four Seven (1999)

• Haar laatste studioalbum
• Ondersteund door de Twenty Four Seven Tour — destijds de meest winstgevende tour ooit door een soloartiest

✦ Onderscheidingen en eerbetonen:

• Kennedy Center Honors (2005)
• Opgenomen in de Rock and Roll Hall of Fame:
  • Als deel van Ike & Tina Turner (1991)
  • Als soloartiest (2021)
• Onderwerp van de musical TINA – The Tina Turner Musical, opgevoerd in West End (Londen) en op Broadway

✦ Tina (HBO-documentaire, 2021)

• Vertelde haar levensverhaal, muziek, overleving van misbruik en haar laatste jaren

Turner trok zich terug uit het openbare leven in Zwitserland met haar tweede echtgenoot Erwin Bach, met wie ze in 2013 trouwde.

Overlijden en Postume Herdenking

Tina Turner overleed op 24 mei 2023, op 83-jarige leeftijd, na een langdurige ziekte. Haar dood leidde wereldwijd tot eerbetonen, waarbij artiesten, politieke leiders en fans haar erkenden als:

• Een overlever en symbool van veerkracht
• Een van de meest opwindende liveperformers in de geschiedenis
• Een genre-overschrijdende legende wiens muziek voortleeft

Vocale Stijl en Invloed

Haar stem:

• Raspig, krachtig en onmiskenbaar
• Even geschikt voor soulballads, funk en rockanthems
• Vergeleken met Janis Joplin, Aretha Franklin en James Brown

Haar podiumaanwezigheid:

• Fel, meeslepend en energiek
• Een blauwdruk voor vrouwelijke rockperformers zoals Beyoncé, Pink, Rihanna en Lady Gaga

Erfenis en Culturele Impact

Tina Turner’s nalatenschap omvat:

• Meer dan 100 miljoen verkochte platen wereldwijd
• 12 Grammy Awards, waaronder een Grammy Lifetime Achievement Award
• Doorbraak als zwarte vrouw in de rockmuziek
• Tijdloze nummers die blijven resoneren:
  • “Proud Mary”
  • “What’s Love Got to Do with It”
  • “The Best”
  • “River Deep – Mountain High”
  • “Nutbush City Limits”

Ze effende de weg voor vrouwelijke empowerment in pop en rock, en transformeerde persoonlijke pijn in muzikale en persoonlijke triomf.

Interessante Feiten

• Haar benen waren verzekerd voor 3 miljoen dollar
• Was goede vrienden met David Bowie, die ooit een platenlabelmeeting uitstelde tot ze haar hadden getekend
• Werd Zwitserse staatsburger en deed afstand van haar Amerikaanse nationaliteit in 2013
• Gaf Oprah Winfrey een van haar eerste grote interviews over huiselijk geweld
• Opende ooit voor The Rolling Stones — en evenaarde later hun sterstatus